GREENWORKS ALS GIDS VOOR DUURZAAM WOONCOMFORT
Duurzaam bouwen en een comfortabele woon- en werkomgeving realiseren gaan hand in hand met Greenworks. Het door Raab Karcher gelanceerde duurzaamheidslabel maakt in één oogopslag duidelijk welke bouw- en installatiematerialen de beste keuze zijn. Dat scheelt veel uitzoekwerk en sluit nauw aan op de wensen van woonconsumenten, opdrachtgevers en aannemers.
Dat duurzaam bouwen vanzelfsprekend is geworden, betekent nog niet dat het eenvoudig is. Bij Raab Karcher is al jaren geleden onderkend dat in de bouwwereld veranderingen vaak langzaam op gang komen, en dat bij onzekerheid de neiging bestaat op terug te vallen op het oude en vertrouwde. Greenworks heeft een grote rol gespeeld in de praktische vertaling van goede voornemens en groene intenties naar daadwerkelijke stappen in duurzaam bouwen. Dat was hard nodig, want de bouw levert een forse bijdrage aan de overbelasting van het milieu en het overmatige verbruik van grondstoffen en energie.
ZEKER VAN JE ZAAK
De tijd van alles zelf uitzoeken is voorbij sinds de introductie van het Greenworks label, dat helderheid verschaft over de milieu- en comfortkenmerken van bouw- en installatieproducten. Als goedbedoelende opdrachtgever, aannemer of installateur moest je in het verleden diep de materie induiken om enigszins zeker van je zaak te zijn. Dankzij Greenworks is het boven water halen van objectieve informatie nu een fluitje van een cent. Met productgegevens die voortdurend worden vernieuwd en aangescherpt is het gemakkelijker dan ooit om duurzaamheid en comfort samen te brengen in woningen die klaar zijn voor de toekomst. Rekentools van Greenworks zijn beschikbaar om de duurzaamheid van complete gebouwen in kaart te brengen en aan te kunnen tonen.
STRENGE CRITERIA
Met het brede Greenworks-assortiment levert Raab Karcher betaalbare bouw- en installatieproducten met een minimale milieubelasting. In de catalogus zijn de producten direct herkenbaar aan de groene Greenworks-score. De blauwe comfortkenmerken informeren je over de effecten op het wooncomfort. Zo weet je zeker dat deze producten voldoen aan de strengste criteria, en dat je niets belangrijks over het hoofd ziet. Waar de grondstoffen vandaan komen weegt zwaar mee, net als de mate van herbruikbaarheid. Het label toont de score op milieubelasting van producten in tien specifieke materiaal- en productiekenmerken.
TIEN KENMERKEN
- Hernieuwbaar of gerecycled: materialen als hout uit duurzaam beheerde bossen, vlas en klei die zich binnen een eeuw vernieuwen, of geproduceerd met gerecyclede grondstoffen.
- Duurzame energiebronnen in de productieketen, zoals zonne- en windenergie.
- Transportafstand voor grondstoffen van wingebied tot fabriek. Bij voorkeur lokaal gewonnen, maar voor een positieve score is de maximale afstand 800 km.
- Geen productieafval, of 100% recycling en toevoeging aan het productieproces.
- Transportafstand voor producten van fabriek tot bouwlocatie. Voor een positieve score is de maximale afstand 800 km.
- Milieuwinst in het gebruik, bijvoorbeeld door luchtzuiverende werking, meer daglichttoetreding, beperking van energieverbruik of opwekking van duurzame energie.
- Onderhoudsvrij of onderhoudsarm tijdens het gebruik: ook bij het onderhoud zijn geen milieubelastende stoffen nodig.
- Biologisch afbreekbare materialen: producten die binnen twee jaar voor 90% zijn afgebroken.
- Herbruikbaarheid van eindproducten in ongewijzigde vorm, al dan niet met een ander doel.
- Recyclebaarheid van producten tot een nieuw product of een nieuwe grondstof.
KEUZES VOOR LANGE TERMIJN
Helderheid over duurzaamheid is belangrijk, omdat keuzes voor bepaalde materialen en producten in de bouw niet zomaar ongedaan kunnen worden gemaakt. De nadruk ligt op de totale levenscyclus. Het gaat juist om de lange termijn en daarom staat (de mogelijkheid van) hergebruik centraal. Manager Greenworks Gerhard Hospers vertelt over
GERELATEERDE VIDEO
GERHARD HOSPERS MET GREENWORKS PARTNERS WASCO & OOSTENBERG
PROJECT: TREES FOR ALL, BRABANTSE GROENE WOUD
de oorsprong van Greenworks, dat in 2009 voor het eerst vorm kreeg. “Wij kregen toen steeds vaker vragen over milieuvriendelijke producten, van consumenten, maar ook van architecten en bouwbedrijven. De ontwikkeling van het Greenworks concept gebeurde in afstemming met de Rijksoverheid, die het Bouwbesluit destijds wilde uitbreiden met milieuprestatienormen voor gebouwen. De lancering van Greenworks volgde in 2011. In 2021 hebben we de tiende verjaardag van Greenworks gevierd door met Trees for All 2500 bomen te planten in het Brabantse Groene Woud.”
WOONCOMFORT
Meer dan een traditioneel keurmerk is Greenworks een praktische bundeling van alle relevante informatie op productbladen. Samen met de Greenworks-score levert dat inzicht op in de mate van duurzaamheid. Ruim tachtig procent van de Greenworksproducten heeft een zeer lage milieu-impact. De pragmatische insteek van Raab Karcher leidde al snel tot de uitbreiding van het duurzaamheidslabel met comfortkenmerken. Wie een huis bouwt of verbouwt, wil immers ook weten wat de duurzame keuzes gaan betekenen voor het wooncomfort. De blauwe iconen geven duidelijkheid over de effecten op thermisch comfort en geluidwering, visueel comfort zoals de mate van daglichttoetreding, de luchtkwaliteit in huis en ook economische aspecten, zoals de verwachte levensduur en vervangingstermijn. Zo geeft Greenworks je in één oogopslag een overzichtelijk totaalbeeld waarmee je belangrijke keuzes kunt maken en onderbouwen.
GREENWORKS ALS AANJAGER
VAN DUURZAME VERANDERING
Raab Karcher heeft met Greenworks veel meer gecreëerd dan een duurzaamheidslabel. Het besef dat de bouw snel duurzamer moet heeft mede door Greenworks praktische invulling gekregen. Aannemers en installateurs zitten niet verlegen om idealistische vergezichten, maar willen de handen uit de mouwen steken. Er is nog veel werk aan de winkel als het gaat om klimaat, milieu en grondstoffen. Met de pragmatische focus op het hoe en wat fungeren Raab Karcher en Greenworks als aanjager van duurzame verandering.
Welke stappen kunnen we vandaag zetten die echt helpen om wonen, nieuwbouw en verbouw in Nederland duurzaam te maken? Met die vraag houden vele partijen zich bezig, van overheden en wetenschappers, bouwkundigen en architecten tot fabrikanten, aannemers, installateurs en consumenten. De antwoorden zijn van groot belang, want bouwen en wonen nemen een aanzienlijk deel voor hun rekening in het totaal van CO2-uitstoot, milieuimpact en grondstoffengebruik. De tijd is meer dan rijp voor een nieuwe benadering. Die boodschap slaat aan, ook in de bouwwereld die bekend staat als behoudend.
INTEGRALE BENADERING
De wereld van professionele bouwers en installatietechnici bestaat traditioneel uit eilandjes van kennis en expertise, zonder veel onderlinge verbanden of uitwisseling. Logisch ook, want niemand kan in alle disciplines uitblinken. Specialisatie is nodig voor – en in zekere zin de essentie van – vakwerk. Bovendien was er in het verleden geen goede reden om gezamenlijk op te trekken. Waarom zou je de concurrent wijzer maken met know-how die je zorgvuldig hebt opgebouwd? Maar het speelveld verandert zo snel dat samenwerking in alle opzichten de beste weg voorwaarts is. Sterker nog, een integrale benadering van bouw- en installatiewerk zijn net als intensieve kennisoverdracht voorwaarden voor succes geworden, zegt Manager Greenworks Gerhard Hospers. “Er zijn nog veel aannames in de bouw, dat verandert maar langzaam. Maar de vaststelling dat ‘we het altijd zo hebben gedaan’ voldoet vandaag niet meer. We moeten onder ogen zien dat een leven lang leren in dit vakgebied onmisbaar is.”
VELE UITDAGINGEN VOOR DE BOUW
De uitdagingen waar de bouwsector voor staat zijn legio. Allereerst de wet- en regelgeving. In de nieuwe bouwnormen staan de milieu- en klimaatopgaven centraal. Alle nieuwbouw moet nu voldoen aan de eisen voor Bijna Energie-Neutrale Gebouwen. Deze BENG-eisen vervangen de oude EPC-normen. Het energiegebruik per vierkante meter gebouw, en in de resterende energievraag voorzien uit hernieuwbare bronnen, zijn uitgangspunt. Ook aangescherpt is de MilieuPrestatie Gebouwen (MPG), die de milieubelasting van de toegepaste materialen aangeeft. Op weg naar de klimaatneutrale en circulaire gebouwde omgeving van 2050 wordt de huidige MPG-grenswaarde van 0,8 in 2030 verlaagd naar 0,5. Deze normen worden straks mogelijk ook in renovatieprojecten gehanteerd. Om ze te kunnen halen moet al in de ontwerpfase de focus liggen op de energie- en milieuprestaties in onderlinge samenhang.
POSITIE CONSUMENT VERSTERKT
En dan is er nog de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) die per 1 juli 2022 van kracht wordt. Praktische bezwaren uit de sector hebben de invoering meermaals vertraagd. Gerhard Hospers: “Als opdrachtgever en consumenten moest je in het verleden bij opleverpunten blindvaren op de aannemer. Het doel van de wet is om de positie van de consument te versterken. De aannemer blijft tot twintig jaar na oplevering aansprakelijk voor het oplossen van gebreken. Bij nieuwbouw mag je als consument vijf procent van de bouwsom bij de notaris in het bouwdepot laten staan als financiële stok achter de deur. Deze grote verandering dwingt tot een geheel nieuwe aanpak. De opdrachtgever schakelt een kwaliteitsborger in, die in een dossier voor het bevoegd gezag alle relevante informatie vooraf verzamelt. Zo kun je sturen op risico’s als gebrekkige luchtdichtheid van een gebouw. Ook levert de aannemer een consumentendossier waarmee de geleverde kwaliteit aantoonbaar is, met onder meer handleidingen, garanties en onderhoudsadviezen.”
GREENWORKS ACADEMY
Een nieuw tijdperk begint voor zowel bouwers als consumenten. De grootste knelpunten liggen nog in de benodigde kennis en zorgvuldigheid in de uitvoering. Raab Karcher is met de Greenworks Academy een kennis- en trainingspartner voor bouwers, installateurs en hun leveranciers. Het eigen personeel wordt voortdurend bijgeschoold. De beste oplossingen maken gebruik van bewezen technieken en methodes, en minimaliseren het gebruik van primaire grondstoffen en het aantal vervoersbewegingen. Het begint allemaal met kennis delen en beter samenwerken. Gerhard Hospers besluit : “In grote projecten zijn circulair bouwen en ketensamenwerking steeds vaker een vereiste bij de aanbesteding. De toegevoegde waarde van de Greenworks Academy is de overdracht en uitwisseling van kennis. De noodzaak van verandering wordt breed onderkend. Naast de wetgeving is er nog de efficiëntieslag die onmisbaar is door de combinatie van weinig vakmensen en veel nog te bouwen woningen. Integraal bouwen betekent ook dat de bijdragen van bouwers en installateurs vanaf het begin op elkaar zijn afgestemd. Dat levert naast snelheid een veel hogere bouwkwaliteit op, en daarmee toekomstbestendige, energiezuinige gebouwen met een comfortabel binnenklimaat. Professionals kunnen zich hiermee onderscheiden in de markt. Vernieuwing en verbetering maakt je aantrekkelijk in de ogen van kritische en milieubewuste consumenten.”
